Hoe sneller je gewaarschuwd wordt voor brand, hoe meer tijd je hebt om je woning te verlaten. Woningbranden eisen jaarlijks tientallen mensenlevens. De correcte plaatsing van rookmelders is essentieel, want je wilt zo snel mogelijk gealarmeerd worden.
Verplichting rookmelders
In het kort:
- Sinds 1 januari 2020 is het in Vlaanderen verplicht om rookmelders te plaatsen in alle soorten woningen (eengezinswoningen, appartementen, studio's, studentenkamers). De minimum richtlijn is minstens 1 rookmelder per bouwlaag (verdieping).
- Vanaf 1 januari 2025 zijn rookmelders verplicht in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest in alle eigenaars- en huurwoningen. De richtlijnen voor de plaatsing van de rookmelders zijn uitgebreider dan die van het Vlaamse gewest.
- Ook in het Waals gewest zijn rookmelders verplicht in alle woningen, zowel huurwoningen als eigen woningen. De minimum richtlijn is minstens 1 rookmelder per bouwlaag (verdieping). Indien de bouwlaag groter is dan 80m², dan moeten er minstens 2 rookmelders geplaatst worden.
Wettelijke minimumvereisten
Vlaams gewest
In Vlaanderen is het gemakkelijk. Vanaf 1 januari 2020 is het verplicht om in elke woning voldoende rookmelders te plaatsen, zowel voor woningen als huurwoningen.
Er moet minstens één rookmelder zijn:
- op elke bouwlaag: installeer minstens 1 rookmelder per verdieping, bij voorkeur in de (trap)hal of op de vluchtweg.
- In de kelder of zolder wanneer zich daar een technische installatie bevindt (bijvoorbeeld zekeringkasten, thuisbatterijen, laadpunten, boilers, …)
- In de kelder of zolder waar bewoners direct toegang toe hebben en normaal en onmiddellijk te betreden is.
Brussels Hoofdstedelijk gewest
Waar je rookmelders het beste plaatst hangt af van de indeling van je woning. Plaats minstens één rookmelder in elke gang, overloop of kamer op de weg van de verst gelegen slaapkamer naar de voordeur van de woning.
Een studio
In een studio plaats je minstens één rookmelder. Hang de rookmelder in de ruimte waar je bed staat. Plaats de rookmelder uit de buurt van van water- en kookdampen zoals een douche of fornuis.
Een woning met één verdieping
Plaats minstens één rookmelder in elke ruimte langs de vluchtweg. Een vluchtweg is de kortste route die je in geval van nood neemt vanaf de slaapkamer(s) tot aan de voordeur.
Een woning met meerdere verdiepingen
Hang op elke verdieping minstens één rookmelder. Installeer ook minimaal één rookmelder op de begane grond tussen het trappenhuis en de ruimtes waar brand kan uitbreken en één in elke ruimte die toegang biedt tot de volgende verdieping zoals een hal of overloop. Tot slot plaats je ook een rookmelder in elke ruimte langs de vluchtweg.
Waals gewest
Ook in het Waals gewest zijn rookmelders verplicht in alle woningen, zowel huurwoningen als eigen woningen. De minimumrichtlijn is minstens 1 rookmelder per bouwlaag (verdieping).
Er word aangeraden om een rookmelder te voorzien in:
- de hal of overloop die toegang geeft tot de slaapkamers
- de hal
- de ruimte waartoe het bovenste gedeelte van een trap leidt
- de kamer die grenst aan de keuken
- de slaapkamer
- elke andere leefruimte
Een woning met één verdieping of appartement
In kleine appartementen wordt aangeraden om de rookmelder in de hal te plaatsen die naar de slaapkamers leidt. In grote flats en huizen zonder bovenverdieping wordt de tweede detector in de inkomhal of woonkamer geplaatst.
Een woning met meerdere verdiepingen
In woningen en appartementen met meerdere verdiepingen worden de rookmelders geïnstalleerd op de overloop van de eerste verdieping, in de hal (nabij de woonruimtes), en indien vereist, op de overloop die naar de zolderkamers leidt. Als dat nodig is, worden ze ook geplaatst in de zolderkamer, aan de rechterkant van de trap die erheen leidt.
Algemeen advies
De wettelijke minimumvereisten leggen een goede basis op, maar ons algemeen advies gaat iets breder.
In de eerste plaats moet een rookmelder er voor zorgen dat je nog tijdig kan wegvluchten. Daarom raden wij aan om in elk geval op jouw primaire vluchtweg één of meerdere rookmelders te hangen (meestal is dat in de gang). In het geval van het Vlaams en Waals gewest ben je in orde met je basisbeveiliging als je op elke verdieping een melder plaatst.
In een ideale situatie installeer je ook een rookmelder in elke ruimte die met een deur is afgesloten, behalve in de garage, keuken en badkamer.
Of kort gezegd: hoe meer ruimtes je van rookmelders voorziet, hoe sneller je gealarmeerd zal worden. We raden dus aan in alle ruimtes minstens 1 rookmelder te voorzien, behalve in de garage, keuken en badkamer. Daar kan je eventueel met hittemelders werken als alternatief.
Beste plaats voor rookmelders
Bevestig de rookmelder liefst zo centraal mogelijk aan het plafond. Is dat niet mogelijk? Plaats ze dan minstens op 30 cm van de hoek of zijkant van het plafond.
Waar rookmelders niet plaatsen?
Plaats geen rookmelders in badkamers, keukens, douches en garages. Op deze plaatsen kan de melder vals alarm slaan door stof, kookdamp of vocht. Monteer een rookmelder minimaal 5 meter van dergelijke rookbronnen vandaan. Op deze plaatsen installeer je het beste een hittemelder.